REISVERHAAL GALAPAGOS

Het geheim van
Galapagos

Tekst en fotografie Jurriaan Teulings

Leestijd: 8 min

Er was eens… een mystieke archipel die sinds zijn oorsprong bijna niet
is veranderd en waar dieren als zeeleeuwen en pelikanen leven die het begrip mensenschuw niet kennen. Reist u mee naar de Galapagoseilanden?

Bent u dol op honden? Vergeet ze toch maar even. Er bestaat namelijk een wezen dat uw trouwe viervoeter met gemak overtreft. En nee, het is geen kat, maar een zeeleeuw. Net als een hond is een zeeleeuw schattig, nieuwsgierig en speels, maar ook wonderbaarlijk flexibel, snel en gracieus onder water. Ze kennen veel imposante trucjes. Zoals zichzelf recht vanuit zee op een hoge pier lanceren. Of steile rotswanden ‘beklimmen’ met flippers in plaats van poten. Ik heb het ze zien doen, in Galapagos. Ik trof er zelfs eentje op een zonnebed aan. Galapagos is een dunbevolkte archipel in de Stille Oceaan, 900 kilometer ten westen van Ecuador, waarvan de eilandengroep een provincie is. De archipel is beroemd vanwege het overvloedige wild – zowel boven als onder water – en Charles Darwin, die er zijn evolutietheorie optekende. Dit alles vindt u op twee uur vliegen van Guayaquil, de grootste havenstad van Ecuador. Tijdens die vlucht gebeurt er iets verrassends: behalve de gebruikelijke veiligheidsinstructies wordt er een video getoond waarin twee muppetachtige poppen reizigers op de fragiele ecosystemen op en rondom de eilandengroep wijzen. De voorzorgsmaatregelen om de impact van menselijk bezoek te minimaliseren, kunnen bondig worden samengevat: raak de beesten niet aan.

Zeeleeuw op het terras

En juist dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan in Galapagos. Vlak na de landing op het grootste vliegveld van de archipel kost het al best veel moeite om niet over een zeeleeuw te struikelen. Even verderop zijn de straten van Puerto Ayora, het drukste dorp van de archipel, bezaaid met een verbluffend aantal exotische dieren dat zich niets aantrekt van passerend volk. Er zitten enorme zeeleguanen bij de bushalte, zeeleeuwen op het strand, op het terras en onder de glijbaan van de speeltuin. Bij de vismarkt zie ik een aantal pelikanen. Terwijl de netten worden geleegd, zitten de zeeleeuwen braaf te wachten op achtergebleven restjes, met de getergde zelfbeheersing van goed getrainde dobermanns in de ogen. Maar wie zeeleeuwen écht in hun element wil treffen, moet het water in. Gelukkig zijn de dieren ook gecharmeerd van mensen. Zo ontmoet ik Miguel. Misschien is het niet helemaal kies om een wild dier een naam te geven, maar Miguel heeft zo’n unieke persoonlijkheid dat het hem geen recht zou doen om hem zomaar als ‘een zeeleeuw’ aan te duiden. Hij trekt een royaal halfuur uit zijn drukke schema van sardines jagen en kwallen snacken om met mij en een handjevol andere snorkelaars te spelen. Gewoon, voor de lol.

Het eiland Santa Fe

Souvenirwinkel op het
eiland San Cristóbal

Zelfbewust speelt Miguel voor de lens van de onderwatercamera

Dit tafereel vindt plaats in een onvervalste wildernis: een sikkelvormige baai in een ineengestorte krater van een lang uitgedoofde vulkaan aan de kust van het eiland Isabela. Dit alles bevindt zich op een dag en een nacht varen vanaf het eilandje Baltra, waar de reis is begonnen. We worden vergezeld door Carlos, een toegewijde gids die het koude zeewater zonder wetsuit trotseert opdat hij dieper kan duiken dan zijn gasten. Waarschijnlijk wekte dit Miguels interesse, maar zijn interactie met ons is verder volledig uit eigen beweging. Hij wordt niet gevoerd; zijn enige drijfveren zijn plezier en nieuwsgierigheid. En dat is geheel wederzijds.

De moeders zijn even vissen

Eerder op de ochtend zorgt de verschijning van een enorme maanvis nog voor veel opwinding, net als een aantal bijna-botsingen met een hoeveelheid zeeschildpadden. Maar zodra Miguel ten tonele verschijnt, is elk ander onderwaterwezen snel vergeten. Hij zwemt cirkels om ons heen, bootst welhaast spottend onze onhandige duikbewegingen na en zwemt af en toe recht op iemand af om een paar centimeter voor diens neus een snelle wending te maken. Schijnbaar zelfbewust speelt hij voor de lens van drie onderwatercamera’s.

Aangezien de archipel slechts een handjevol dorpjes en nederzettingen telt, is Galapagos het best te verkennen aan boord van een zogenoemde ‘liveaboard cruise’. In mijn geval is dat aan boord van de Camila, een prachtig jacht met een jacuzzi op het bovendek en cabines voorzien van eigen badkamers en balkons. Er is plek voor maximaal veertien passagiers en tien bemanningsleden, onder wie de vrolijke gids Carlos en – ook niet onbelangrijk – een getalenteerde kok. We varen in acht dagen een route vanaf het eiland Baltra, waar zich ook het vliegveld van aankomst bevindt, westwaarts om het grotere eiland Isabela heen. Onderweg passeren we een aantal kleinere eilanden, zoals Santiago, Fernandina en Floreana. Elk met een eigen karakter, flora en fauna. Dagelijkse excursies, aan land en onder het wateroppervlak, brengen ons oog in oog met wilde dieren zoals reuzenschildpadden en blauwvoetgenten. Maar de volle bezetting van ons Galapagos-avontuur omvat nog een enorme hoeveelheid andere diersoorten waarvan ik nooit had verwacht dat ik ze in zo’n korte tijdspanne naast elkaar zou treffen: pinguïns en walvissen, felrode krabben, fregatvogels en aalscholvers.

Naar Guayaquil

Vluchtduur 14 uur en 15 minuten.

BOEK JE REIS

Compenseer uw CO2-uitstoot van deze KLM-vlucht voor € 13.

COMPENSEER

Naar Guayaquil vanaf 32.500 Miles.

MILES

Het eiland Santiago

Elk eilandje heeft zijn eigen karakter, flora en fauna

Allemaal met een opvallende zorgeloosheid jegens menselijk bezoek. Zelfs dieren met jongen vrezen ons niet. Op het eilandje Plaza Sur treffen we een landschap bezaaid met verlaten zeeleeuwenpups. De moeders zijn even vissen.

Evolutionaire misrekening

De bijzondere aard van deze eilanden is nauwelijks te overschatten. Miljoenen jaren geleden braken ze eerst door de zeespiegel van de Stille Oceaan als een paar onherbergzame vulkanen. Hoe die oerlandschappen eruitzagen is tot op de dag van vandaag nog te zien, aangezien delen van de archipel zich gestaag blijven uitbreiden met relatief tamme vulkaanuitbarstingen. Het resultaat zijn uitgestrekte vlaktes van gestolde lava. Op de smeulende kusten van zulke nieuwe landschappen spoelde ooit het eerste leven aan. Wellicht het meest tot de verbeelding sprekende voorbeeld hiervan is de zeeleguaan. Diens vroege voorvaderen zijn waarschijnlijk ooit vanuit de jungles van Zuid-Amerika hierheen gedreven, per vlot.

Evolutiebiologen stellen zich voor hoe een paar onfortuinlijke individuen verzeild raakten op drijvende takken in junglerivieren die uitmondden in zee. Na een maandenlange reis spoelden ze aan op een vreemde en onherbergzame kust. Bespaard gebleven van een verdrinkings- of verhongeringsdood, dat wel. Maar nu belast met de deprimerende taak om te evolueren tot zeewieretende, zoutuitniezende versies van zichzelf. Mooier zijn ze er niet op geworden, maar dat die taak met succes is voltooid, is onmiskenbaar. De voorouders van de reuzenschildpadden zouden zelfs zonder vlot hierheen zijn gedobberd, dankzij de drijfkracht van onbedoeld zeewaardige schilden. Op elk eiland evolueerden ze net even anders. Daar waar het voedsel wat hoger aan de struiken hing, werden de nekken extra lang, met een diepe inkeping in het schild. Zo floreerden zij eveneens. Totdat de eerste mensen arriveerden, en hun combinatie van traagheid én smakelijk vlees ineens een evolutionaire misrekening bleek.

Hotel del Parque
in Guayaquil

SLAPEN

Hotel del Parque

Een stijlvol start- of eindpunt van uw reis is Hotel del Parque in Guayaquil, te midden van een prachtige botanische tuin.
hoteldelparquehistorico.com

Galapagos Habitat Eco Luxury Hotel

De zonnebedden bij dit hotel worden in de avonduren bezet door zeeleeuwen. Het hotel bevindt zich tussen Puerto Ayora en het Charles Darwin Research Station op Santa Cruz-eiland.
galapagoshabitat.com

Slapen op het water

De ‘boetiekjachten’ van Haugan Cruises, waaronder de Camila uit dit verhaal, hebben ruime suites met eigen balkons. Opstaan en meteen van het uitzicht genieten dus.
haugancruises.com

San Cristóbal

Habitat Eco
Luxury Hotel

ETEN & DRINKEN

Muyu

Op San Cristóbal bevindt zich Muyu van de Italiaans-Braziliaanse chef en schrijver Luciana Bianchi. Ze kookt met biologische ingrediënten van lokale boeren en vissers.
goldenbay.com.ec

Finch Bay

Romantisch dineren aan het zwembad of een cursus ceviche maken? Het kan allemaal bij Finch Bay in Puerto Ayora op Santa Cruz-eiland.
finchbayhotel.com

La Paleta En La Roca

Op Guayaquil lekker even genieten van cocktails? Ga naar La Paleta En La Roca dat zich aan de historische waterkant van de stad bevindt.
Numa Pompilio Llona 180, Barrio Las Peñas

ETEN &
DRINKEN

Muyu

Op San Cristóbal bevindt zich Muyu van de Italiaans-Braziliaanse chef en schrijver Luciana Bianchi. Ze kookt met biologische ingrediënten van lokale boeren en vissers.
goldenbay.com.ec

Finch Bay

Romantisch dineren aan het zwembad of een cursus ceviche maken? Het kan allemaal bij Finch Bay in Puerto Ayora op Santa Cruz-eiland.
finchbayhotel.com

La Paleta En La Roca

Op Guayaquil lekker even genieten van cocktails? Ga naar La Paleta En La Roca dat zich aan de historische waterkant van de stad bevindt.
Numa Pompilio Llona 180, Barrio Las Peñas

SLAPEN

Hotel del Parque

Een stijlvol start- of eindpunt van uw reis is Hotel del Parque in Guayaquil, te midden van een prachtige botanische tuin.
hoteldelparquehistorico.com

Galapagos Habitat Eco Luxury Hotel

De zonnebedden bij dit hotel worden in de avonduren bezet door zeeleeuwen. Het hotel bevindt zich tussen Puerto Ayora en het Charles Darwin Research Station op Santa Cruz-eiland.
galapagoshabitat.com

Slapen op het water

De ‘boetiekjachten’ van Haugan Cruises, waaronder de Camila uit dit verhaal, hebben ruime suites met eigen balkons. Opstaan en meteen van het uitzicht genieten dus.
haugancruises.com

In de langgerekte slachtpartij die volgde, deed menig piraat en kolonist zich tegoed aan de overvloed aan schildpaddenvlees. De paar soorten die de meedogenloze eetlust hebben overleefd, balanceren vaak op de rand van uitsterven. Gelukkig genieten de reuzenschildpadden inmiddels wel een hoge mate van bescherming en eerbied op de eilanden. Het heeft van Galapagos een soort bedevaartsoord voor natuurbeschermers gemaakt.

Natuurspektakel

De fragiliteit van de ecosystemen wordt keer op keer onderstreept op de archipel. Sommige sleutelsoorten gedijen slecht in de stijgende watertemperatuur van de oceanen.

Als we tijdens een excursie worden verrast door een enorme school sardines, ervaren we met eigen ogen hoezeer de voedselketen op grote hoeveelheden kleine visjes leunt. Zelfs vanuit ons rubberbootje is goed te zien hoe de school van onderen wordt belaagd door dolfijnen, rode snappers en walvissen. In hun poging de benarde situatie te ontvluchten, springen de sardines met z’n duizenden tegelijk boven de waterspiegel uit. Daar worden ze vervolgens alsnog verschalkt door een hongerige menigte fregatvogels, genten en pelikanen. Het levert een natuurspektakel op dat zijn weerga niet kent. Opnieuw lijken we op deze reis door Galapagos plotseling midden in een David Attenborough documentaire te zijn beland.

DOEN MET KINDEREN

Naar Guayaquil

Vluchtduur 14 uur en 15 minuten.

BOEK JE REIS

Compenseer uw CO2-uitstoot van deze KLM-vlucht
voor € 13.

COMPENSEER

Naar Guayaquil vanaf 32.500 Miles.

MILES

Met dank aan Avila Reizen.

In een omgeving als Galapagos is een goede natuurgids essentieel, net als de keuze van een betrouwbare liveaboard cruise. Jurriaan Teulings was tijdens deze reis gast van Avila Reizen, een Nederlands reisbureau gespecialiseerd in duurzame reizen op maat.
avilareizen.nl

Video
Share

Your name

Your e-mail

Name receiver

E-mail address receiver

Your message

Send