Editions

1. Cover
2. Inhoudsopgave
3. Welkom
4. Check-In
5. In the Picture
6. In the Picture Sport
7. In the Picture Architectuur
8. In the Picture Art
9. In the Picture Food
10. In the Picture Natuur
11. City Guides
12. City Guide Belgrado
13. City Guide Seoul
14. Reisverhalen
15. Reisverhaal Noorwegen
16. Reisverhaal Oman
17. KLM for you
18. KLM for you Nieuws
19. KLM For You Shop
20. KLM for you Diversiteit en inclusie
21. KLM For You Behind the Scenes
22. Dream Trips
23. Dream Trips Colombia
24. Dream Trips Japan
25. Dream Trips Stedentrip Dubai
26. Advertorial Kroatië
27. Real Deal Dagen
28. Advertorial Curaçao

Editions

REISVERHAAL NOORWEGEN

REISVERHAAL OMAN

Hier aan de kust, de Noorse kust

Tekst Guido Derksen

Lees verder

Leestijd: 8 min

Steden vol karakteristieke houten huisjes, mysterieuze fjorden, een episch maanlandschap én tal van gastronomische topplekken. Welkom in Zuid-Noorwegen, waar de natuurwonderen voor het oprapen liggen.

De eerste ochtend is het al meteen prijs. Ik moet werken voor de kost, of beter gezegd: vissen voor de kost. Ryan Marchese van anglerpilot.no neemt me mee op zee, waar tussen de eilandjes van de Zuid-Noorse archipel een lunch bij elkaar gevist dient te worden. Dat blijkt een fluitje van een cent, want het zit er vol met vis en op het sonarscherm van Marchese is goed te zien waar de beste visstekjes zijn. Binnen de kortste keren haal ik een wijting, een stuk of vijf koolvissen en twee kabeljauwen op. Één kabeljauw houden we, de rest wordt teruggezet. Op een van de eilandjes fileren we de vis en wordt de lunch op een gasbrandertje klaargemaakt; verser kan het niet. ‘When in Norway, do as the Norwegians do,’ daar komt het eigenlijk op neer, want Noren en de zee: dat zijn twee handen op een buik. Gesprek van de dag hier op het water zijn trouwens de drie orka’s die al een paar dagen in de buurt rondzwemmen. Op Marcheses sonarapparatuur zijn ze helaas niet te zien, ik moet het doen met wat we met de hengel boven water hebben gehaald.

Een vorstelijk eiland

Mijn vistocht is de aftrap van mijn reis door Zuid-Noorwegen. Ik verken er de steden Kristiansand en Stavanger en de kuststreek ertussenin. Mooi detail is dat de eerste internationale vlucht op Kjevik Airport bij Kristiansand, in 1939, een KLM-vlucht was. Kristiansand zelf is een overzichtelijk stadje waar meer te zien is dan op grond van de omvang te verwachten valt, zéker wanneer er een lokale gids wordt ingeschakeld. Als we bij de haven prijswinnende gerookte wilde zalm van visboer Reinhartsen proeven, wijst gids Iver Holter-Andersen bijvoorbeeld op het eiland Odderøya, waar zeelieden in de negentiende eeuw eerst in quarantaine moesten voordat ze aan wal mochten. “Nu vinden er vaak muziekfestivals plaats,” vertelt hij. “Op een van die festivals heeft onze kroonprins Haakon zijn Mette-Marit leren kennen.”

Lees verder

Rotsplateau Preikestolen

Kristiansand

Wandelen in de provincie Rogaland.

Ik blijf op gepaste afstand van de gapende diepte genieten van het adembenemende uitzicht

Altijd leuk, zulke weetjes, zeker als ik diezelfde avond een vorstelijk diner krijg voorgeschoteld in Boen Gård, een fraai historisch landgoed naast een rivier vol wilde zalm. Zo nu en dan kan hier ingetekend worden voor hetzelfde menu dat de Noorse koning Oscar II er in 1891 kreeg, inclusief wijnen van dezelfde wijnhuizen die destijds op tafel kwamen. Dat is deze avond niet het geval, maar ik wed dat mijn maaltijd eveneens de goedkeuring van Oscar II had kunnen wegdragen. Nadat ik de volgende dag een huurauto voor mijn tocht naar Stavanger heb opgehaald, besluit ik om nog even te gaan buurten bij de Nederlandse schaatslegende Kees Verkerk, tweevoudig wereldkampioen allround en olympisch kampioen op de 1500 meter. Verkerk woont al zo’n vijftig jaar net buiten Kristiansand, waar hij een horecacomplex runt.

De schaatstopper ontvangt me allerhartelijkst. Hij is helemaal vergroeid met de streek en roemt de vriendelijkheid van de inwoners, die volgens hem wat minder stug zijn dan de Noren in de bergen. “Wat ik de mooiste plekken in Zuid-Noorwegen vind?” antwoordt hij desgevraagd. “Dat is niet te zeggen, het is hier werkelijk overal mooi.” Als ik vanaf huize Verkerk westwaarts rijd kan ik de vroegere schaatsheld alleen maar gelijk geven. Het Zuid-Noorse landschap is prachtig, vooral door de overweldigende natuur. Bossen, bergen, eilandjes, fjorden en andere waterpartijen wisselen elkaar af en zorgen voor steeds weer nieuwe vergezichten. Intrigerend is het Magma UNESCO Global Geopark tussen Flekkefjord en Egersund, een gebied met bijzondere rotsformaties. De kale, afgeronde rotsbulten zijn van anorthosiet, een gesteente dat ook in grote hoeveelheden op de maan wordt aangetroffen. Vandaar dat de Noren het hier over een maanlandschap hebben.

Lees verder

Kajakken in de omgeving
van Stavanger.

Lysefjord

De omgeving van Kristansand

Kristiansand

Naar Kristiansand

Vluchtduur 1 uur en 20 minuten

BOEK JE REIS

Naar Kristiansand vanaf 14.000 Miles.

MILES

Peddel tussen eilandjes, groene heuvels en houten vakantiehuizen

De haven van Stavanger

Dineren onder de zeespiegel

Vlak bij het zuidelijkste puntje van Noorwegen bevindt zich sinds 2019 een van de grootste trekpleisters van de streek, restaurant Under. Het is het eerste onderwaterrestaurant van Europa en het grootste ter wereld. De ingang ligt, als een naar beneden gegleden bunker van de Atlantikwall, half in het water. Binnen daal je via een brede trap af naar de eetzaal, op vijfenhalve meter onder de zeespiegel. Door een enorm venster is het zeeleven te bewonderen. “Vissen zijn er altijd, maar vooral in de wintermaanden komt er ook geregeld een zeehond voor de ramen een showtje geven,” vertelt chef Nicolai Ellitsgaard. Al een jaar na de opening ontving hij een Michelinster. Ik vraag hem naar zijn reputatie: hij schijnt alles te eten wat niet giftig is. “Dat klopt,” grijnst de meesterchef. “Ik vind dat je alles geprobeerd moet hebben. In Under verwerk ik mijn ervaringen in gerechten van verse producten uit de regio, met pure smaken. Daarbij wil ik de gasten uit hun culinaire comfortzone lokken om ze een bijzondere belevenis te bezorgen.”

Tijdens het diner, dat standaard uit achttien gangen bestaat, mag ik de vruchten plukken van Ellitsgaards experimenteerdrang. Het ene oog- en tongstrelende kunstwerkje na het andere verschijnt op tafel, waarbij vooral ingrediënten uit zee zijn gebruikt, zoals steenkrab, puntkokkel, noordkromp, langoustine en een heel scala aan zeewieren. Ellitsgaard: “Vanzelfsprekend. Langs de Noorse kust wemelt het namelijk van de bijzondere delicatessen.” Ingrediënten van het land is hij echter ook niet vergeten. Een van de desserts is bijvoorbeeld ijs van truffelzeewier met vier zorgvuldig geplaatste bosmieren erop, voor een delicate zoet-zuurbalans. Inderdaad, ik verlaat mijn comfortzone en beleef een fantastische culinaire avond. Die tweede Michelinster kan nooit lang op zich laten wachten.

Lees verder

Kristiansand

SLAPEN

Radisson Blu Caledonien Hotel

Dit hotel heeft de perfecte locatie in Kristiansand: pal naast de historische binnenstad en de Fiskebrygga, het uitgaansgebied rond de oude vissershaven.
radissonhotels.com

Sogndalstrand Kulturhotell

In het kustdorpje Sogndalstrand zijn houten huizen uit de negentiende eeuw ingericht als boetiekhotel.
sogndalstrand-kulturhotell.no

Lindesnes Havhotell

Dit havenhotel bevindt zich tussen drie fjorden en het Skagerrak, de zeestraat tussen Noorwegen en Denemarken. Aan de overzijde is de entree van restaurant Under.
havhotellet.no

Stavanger

Restaurant Under

Sabi Omakase

ETEN & DRINKEN

Eigra Kjøkken & Bar

De ambitieuze chef van dit restaurant in Egersund gebruikt groenten en vlees uit de regio en vis van lokale vissers.
eigra.no

Proeven bij Berentsens

Deze bierbrouwerij en whiskystokerij in Egersund maakt speciaalbieren en laat eigen whisky rijpen in bourbonvaten.`
berentsens.no

Sabi Omakase

Wat chef Roger Asakil Joya in dit Japanse restaurantje met Michelinster in Stavanger aan hapjes serveert, is next level. Hij heeft de klassieke Japanse Edomae-stijl geperfectioneerd met superieure Noorse ingrediënten uit zee.
omakase.no

Restaurant Under

Sabi Omakase

ETEN & DRINKEN

Eigra Kjøkken & Bar

De ambitieuze chef van dit restaurant in Egersund gebruikt groenten en vlees uit de regio en vis van lokale vissers.
eigra.no

Proeven bij Berentsens

Deze bierbrouwerij en whiskystokerij in Egersund maakt speciaalbieren en laat eigen whisky rijpen in bourbonvaten.
berentsens.no

Sabi Omakase

Wat chef Roger Asakil Joya in dit Japanse restaurantje met Michelinster in Stavanger aan hapjes serveert, is next level. Hij heeft de klassieke Japanse Edomae-stijl geperfectioneerd met superieure Noorse ingrediënten uit zee.
omakase.no

Stavanger

SLAPEN

Radisson Blu Caledonien Hotel

Dit hotel heeft de perfecte locatie in Kristiansand: pal naast de historische binnenstad en de Fiskebrygga, het uitgaansgebied rond de oude vissershaven.
radissonhotels.com

Lindesnes Havhotell

Dit havenhotel bevindt zich tussen drie fjorden en het Skagerrak, de zeestraat tussen Noorwegen en Denemarken. Aan de overzijde is de entree van restaurant Under.
havhotellet.no

Sogndalstrand Kulturhotell

In het kustdorpje Sogndalstrand zijn houten huizen uit de negentiende eeuw ingericht als boetiekhotel.
sogndalstrand-kulturhotell.no

Stavanger

Kristiansand

Kajakken over zee

De volgende dag staat in het teken van Stavanger, de vierde stad van het land. Stavanger werd eind negentiende en begin twintigste eeuw groot dankzij tientallen visconservenfabrieken. Op het hoogtepunt van deze industrie, in 1916, exporteerden ze 350 miljoen blikjes sardientjes, sprot en ansjovis. Uit die tijd stamt ook het schattige oude centrum van de stad, waar het fijn wandelen is tussen de witte houten huisjes. Behalve de oude stad staat er een tocht per zeekajak op het menu, in de zee-inham ten noordwesten van Stavanger. Wie hier in een kajak stapt, peddelt tussen eilandjes door met goed zicht op groene heuvels, fraaie wolkenluchten en houten vakantiehuizen waarin de Noren hun zomers doorbrengen. Het is heerlijk op het water, de lichaamsbeweging en vooral de frisse zeelucht doen me goed. Kajakinstructeur Øyvind Stuvik vertelt dat er met wat geluk wilde zalmen, zeehonden en otters te zien zijn. De laatste dagen is er rond Stavanger ook een beloega (witte dolfijn) gesignaleerd. Het schijnt Hvaldimir te zijn, een exemplaar dat door de Russische marine werd getraind, maar in 2019 wist te ontsnappen. Ik voel direct verwantschap met het dier, want ook de beloega lijkt het uitstekend naar zijn zin te hebben langs de Noorse kust.

Hoogtevrees

Na mijn kajakavontuur heb ik nog één dag voordat ik naar huis ga. Dat is een zondag, ideaal dus om de Preikestolen (‘preekstoel’) te beklimmen. Het is een rotsplateau van ongeveer 25 bij 25 meter dat hoog boven het Lysefjord uitsteekt. Vanaf het bezoekerscentrum ten zuidoosten van de plaats Jørpeland is het vier kilometer omhoog lopen over hobbelige paden, forse keien en ruwe, onregelmatige rotstrappen, aangelegd door Nepalese sherpa’s. Goede wandelschoenen zijn onontbeerlijk voor deze pittige hike. Als ik bij de Preikestolen aankom ben ik niet de enige, want dit is een van de grootste toeristische attracties van Noorwegen. Een enkele durfal gaat op de rand van het plateau zitten, de benen naar beneden bungelend, maar dat is voor mij een brug te ver. Vanaf de rand gaat het namelijk zeshonderd meter loodrecht naar beneden. Ik heb niet zo snel last van hoogtevrees, maar in dit geval blijf ik toch maar op gepaste afstand van de gapende diepte genieten van het adembenemende uitzicht. In de verte zie ik het prachtige Lysefjord tussen de bergwanden en besneeuwde toppen verdwijnen. Mijn reis zit erop, maar in mijn achterhoofd rijpt al een plannetje voor een vakantie naar Noorwegen, want het land smaakt beslist naar meer!

DOEN MET
KINDEREN

Zeekajakken
Eilandjes verkennen, zeehonden spotten, picknicken: vanuit Jørpeland organiseert het kajakbedrijf van Øyvind Stuvik begeleide tochten die geschikt zijn voor kinderen vanaf acht jaar.
fjordexpedition.com

Zelf sprotjes roken
Het Norwegian Canning Museum in Stavanger leert u alles over de lokale visconservengeschiedenis. Op zondagen en in de zomermaanden op dinsdagen en donderdagen kunnen kinderen onder begeleiding zelf sprotjes roken in historische rookovens.
iddis.no

Fjordcruise
Ga aan boord van de elektrisch aangedreven boot van Rødne Fjord Cruise. Vanaf het centrum van Stavanger is er twee keer per dag een cruise van ruim drie uur naar het Lysefjord. Daar vaart het schip vlak langs een imposante waterval en worden de geiten gevoerd aan de voet van een klif.
rodne.no

Wildkamperen
In heel Noorwegen is wildkamperen – onder voorwoorden – toegestaan. Kinderen kunnen zo volop genieten van de natuur. En wie weet, komen ze wel een eland tegen, er leven er veel in Zuid-Noorwegen.
Meer informatie op anwb.nl